สถานีพัฒนาที่ดินฉะเชิงเทรา

สารเร่งพด.3 สำหรับผลิตเชื้อจุลินทรีย์ควบคุมสาเหตุโรคพืช

สารเร่งพด.3 สำหรับผลิตเชื้อจุลินทรีย์ควบคุมสาเหตุโรคพืช

พื้นที่ทางการเกษตรของประเทศไทยมีการใช้สารกำจัดศัตรูพืชในปริมาณสูงมาก ซึ่งก่อให้เกิดสารพิษปนเปื้อนในดินและน้ำ และพบว่ามีสารพิษประมาณ 25 % ที่ตกค้างอยู่ในผลผลิตทางการเกษตร การใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช มีผลต่อการดื้อยาของโรคและแมลงศัตรูพืช เช่น เชื้อราสาเหตุโรครากและโคนเน่าของพืชจะสามารถปรับตัวเพื่อความอยู่รอด โดยการสร้างความต้านทาน หรือดื้อต่อสารเคมี นอกจากนี้สารเคมีดังกล่าวมีผลต่อการทำลายจุลินทรีย์ที่เป็นประโยชน์ต่อพืชในดินด้วย
กรมพัฒนาที่ดินได้ดำเนินการคัดเลือกจุลินทรีย์ควบคุมเชื้อสารเหตุโรครากและโคนเน่าของพืช และแปรสภาพแร่ธาตุในดินบางชนิดให้เป็นประโยชน์ต่อพืช ซึ่งเป็นที่มาของสารเร่งพด.3

สารเร่ง พด.3 คือ กลุ่มจุลินทรีย์ที่มีความสามารถควบคุมเชื้อสาเหตุโรคพืชโดยมีคุณสมบัติเป็นปฏิปักษ์ต่อเชื้อสาเหตุโรคพืชในดิน และมีความสามารถป้องกันหรือยับยั้งการเจริญของเชื้อโรคพืชที่ทำให้เกิดอาการราก หรือโคนเน่าของพืช โดยวิธีการแข่งขันการใช้อาหารได้ดีกว่าเชื้อโรคพืช หรือการเข้าทำลายเซล์ของเชื้อโรคพืชโดยตรง และหรือการสร้างสารปฏิชีวนะยับยั้งการเจริญของเชื้อโรคพืช และแปรสภาพแร่ธาตุในดินบางชนิดให้เป็นประโยชน์ต่อพืช ประกอบด้วย เชื้อไตรโคเดอม่า และบาซิลลัส

สรรพคุณ

1.	ป้องกันและควบคุมการเจริญของเชื้อสาเหตุโรคพืชเศรษฐกิจหลายชนิด ได้แก่
	1.1	โรครากและโคนเน่าของไม้ผลและไม้ยืนต้น เช่น ทุเรียน ส้ม ยางพารา เป็นต้น
	1.2	โรคเน่าคอดินและลำต้นเน่าของพืชไร่ เช่น อ้อย มันสำปะหลัง สับปะรด ข้าวโพด พืชเส้นใย เป็นต้น
	1.3	โรคเน่าและเหี่ยวของพืชผักและไม้ดอกไม้ประดับ เช่น พริก มะเชือ แตง กะหล่ำปลี เบญจมาศ และมะลิ เป็นต้น
2.	ช่วยแปรสภาพแร่ธาตุในดินให้อยู่ในรูปที่เป็นประโยชน์ต่อพืช
3.	เจริญได้ดีในดินที่มีอินทรีย์วัตถุสูง และมีความเป็นกรดเป็นด่างระหว่าง 5.5 - 6.5

ส่วนผสมในการขยายเชื้อสารเร่ง พด.3

1.	ปุ๋ยหมัก 100 กิโลกรัม
2.	รำข้าว 1 กิโลกรัม
3.	สารเร่ง พด.3 จำนวน 1 ซอง (25 กรัม)

วิธีทำ

1.	ผสมสารเร่ง พด.3 และรำข้าวในน้ำ 5 ลิตร ผสมให้เข้ากันนาน 5 นาที
2.	รดสารละลาย พด.3 ลงในกองปุ๋ยหมัก คลุกเคล้าให้เข้ากันและปรับความชื้นให้ได้ 60 เปอร์เซนต์
3.	ตั้งกองปุ๋ยหมักในรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าให้มีความสูง 50 ซม. กองปุ๋ยหมักให้อยู่ในที่ร่ม 7 วัน จึงนำใส่พื้นที่เพาะปลูปได้ สังเกตจากลักษณะสปอร์และเส้นใยสีเขียวเจริญบนกองปุ๋ยหมัก

การนำส่วนผสมที่ได้ขยายเชื้อสารเร่ง พด.3 ไปใช้ประโยชน์ในพื้นที่เพาะปลูกพืช
พื้นที่เกษตร	อัตราการใช้	วิธีการใช้
- แปลงปลูกพืช
1. พืชไร่ พืชผัก หรือไม้ดอกไม้ประดับ	100 ก.ก./ไร่	ใส่ระหว่างแถวก่อนหรือหลังปลูกพืช
2. ไม้ผลหรือไม้ยืนต้น	3 ก.ก./ต้น	เตรียมหลุมปลูก : ใส่โดยคลุกเคล้ากับดิน แล้วใส่ไว้ในหลุม ต้นพืชที่เจริญแล้ว : ใส่รอบทรงพุ่ม และหว่านให้ทั่วภายใต้ทรงพุ่ม
- แปลงเพาะกล้า	1 ก.ก./พื้นที่ 100 ตร.ม.	โรยให้ทั่วแปลงเพาะกล้า

ข้อเสนอแนะ

ต้องปรับปรุงบำรุงดินด้วยปุ๋ยอินทรีย์ เช่น ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก ปุ๋ยพืชสด หรือไถกลบตอซังในพื้นที่เพาะปลูกก่อน หลังจากนั้นจึงนำส่วนผสมที่ได้ขยายเชื้อสารเร่ง พด.3 แล้วไปใช้ประโยชน์ในพื้นที่ต่อไป

ระวังไม่ให้มีน้ำท่วมขังในพื้นที่เพาะปลูก

top

สถานีพัฒนาที่ดินฉะเชิงเทรา
เลขที่ 79 หมู่19 ถนนบางนา-ตราด กม.48 ตำบลบางปะกง อำเภอบางปะกง จังหวัดฉะเชิงเทรา 24130
โทรศัพท์ 038-531200 , โทรสาร 038-532029 , E-mail Address : cco01@ldd.go.th