ธรณีสัณฐานและสภาพพื้นที่ของจังหวัดฉะเชิงเทรา แบ่งได้ 4 เขต คือ

          เขตที่ 1 ได้แก่ พื้นที่บริเวณชายฝั่งทะเล ด้านตะวันตกตอนใต้ซึ่งติดต่อกับอ่าวไทย เริ่มจากบริเวณปากแม่น้ำบางปะกง สภาพพื้นที่เป็นที่ราบลุ่มและน้ำทะเลท่วมถึงสูงจากระดับน้ำทะเลเล็กน้อยดินเกิดจากตะกอนใหม่ที่ทับถมกันทุกปี มีลักษณะเป็นดินเหนียว มีปริมาณเกลือในดินสูง กลุ่มดินและชุดดินที่พบบริเวณนี้ได้แก่ กลุ่มดิน Sulfaquents เป็นดินเหนียวมีการระบายน้ำเลว มีสารประกอบของธาตุกำมะถันอยู่ในชั้นดินตอนล่าง ดังนั้นเมื่ออยู่ในสภาพที่เปียกชื้นจะมีปฏิกิริยาเป็นด่างถ้าแห้งโดยการยกร่องจะกลายสภาพเป็นดินกรดจัดหรือดินเปรี้ยวจัด ชุดดินที่จัดอยู่ในกลุ่มดินนี้ได้แก่ ดินชุดบางปะกง

         เขตที่ 2 ได้แก่ พื้นที่ที่อยู่ถัดเข้ามาตอนในของพื้นที่ตลอดจนบริเวณลุ่มน้ำบางปะกง ดินเกิดจากตะกอนน้ำทะเลและน้ำกร่อยที่มีอายุน้อย สูงจากระดับน้ำทะเลเฉลี่ย 2-3 เมตร เนื้อดินเป็นดินเหนียว มีปฏิกิริยาเป็นด่าง บางแห่งพบเกลือเป็นองค์ประกอบอยู่สูง กลุ่มดินที่พบเป็นกลุ่ม Tropaquepts ซึ่งประกอบด้วย ชุดดินบางกอก บางน้ำเปรี้ยว และสมุทรปราการ มีพื้นที่ราบน้ำทะเลเคยท่วมถึงเกิดจากตะกอนน้ำกร่อยที่มีอายุมากขึ้นเนื้อดินเป็นดินเหนียวและเปรี้ยวจัด กลุ่มดินที่พบได้แก่ กลุ่มดิน Tropaquents ที่มีชั้นสารพวกจาไรโซท์เกิดขึ้นในระดับความลึกที่แตกต่างกัน ชุดดินที่สำคัญได้แก่ ชุดองครักษ์ รังสิต ดอนเมือง บางน้ำเปรี้ยว ฉะเชิงเทรา มหาโพธิ พานทอง บางกอก และสมุทรปราการ

         เขตที่ 3 ได้แก่ บริเวณที่ราบลานตะพักลำน้ำ แบ่งได้ดังนี้
                  3.1 ที่ราบลานตะพักลำน้ำระดับต่ำ มีความลาดเทต่ำกว่า 2% เป็นดินที่เกิดจากการทับถมของตะกอนลำน้ำ ลักษณะพื้นที่เป็นที่ราบเรียบถึงค่อนข้างเรียบ มีการระบายน้ำเลวปฏิกิริยา ของดินเป็นกรดจัดถึงกรด ปานกลาง ดินที่พบ ได้แก่ ดินตะกอนหลายชนิดปะปนกับประเภทที่มีการระบายน้ำเลว ได้แก่ ชุดแกลง ชุดชลบุรี ชุดหินกอง ชุดเพ็ญ และชุดเกาะขนุน

                 3.2 ที่ราบลานตะพักลำน้ำระดับกลางถึงสูง มีความลาดเทระหว่าง 1-6% เป็นดินที่เกิดจากการทับถมของตะกอนลำน้ำหรือวัตถุที่ถูกเคลื่อนย้ายมาจากที่สูงกว่า ลักษณะพื้นที่เป็นลูกคลื่นลอนลาดมีการระบายน้ำดี ปฏิกิริยาของดินเป็นกรดจัดมากถึงเป็นกรดเล็กน้อย ดินที่พบได้แก่ ดินตะกอนหลายชนิดปะปนกัน ประเภทที่มีการระบายน้ำดี ได้แก่ ดินชุดสกล ชุดบางคล้า ชุดดอนไร่ ชุดโคราช ชุดสตึก ชุดวาริน ชุดปางไร่ และชุดหนองคอก

          เขตที่ 4 ได้แก่ บริเวณพื้นที่ผิวที่เหลือค้างจากการกัดกร่อน และภูเขา เป็นที่ดินซึ่งเกิดจากการที่เขา หรือภูเขาถูกน้ำกัดกร่อนหรือถูกชะล้างเป็นเวลานานจนกระทั่งเหลือให้เห็นเป็นสภาพพื้นที่ลอนลาดหรือลอนชันโดยมีความลาดชันมากกว่า 4% ขึ้นไป แบ่งตามลักษณะการตกค้างและสภาพได้ดังนี้

                  4.1 พวกที่เกิดจากการตกค้างและสลายตัวบนเชิงเขาที่เป็นหินแกรนิต หินดินดานและหินฟิลไลท์ จะให้ดินที่มีเนื้อหยาบจนถึงเนื้อละเอียด มีการระบายน้ำดี เป็นดินตื้นจนถึงดินลึกปฏิกิริยาของดินเป็นกรดจัดถึงกรดปานกลาง ดินที่พบ ได้แก่ ดินชุดบ้านบึง ชุดหุบกะพง ชุดสัตหีบ ชุดมาบบอน ชุดกบินทร์บุรี และชุดท่ายาง เป็นต้น

                  4.2 บริเวณเขาและภูเขา เป็นดินที่พบในที่สูง ส่วนใหญ่เป็นเขาและภูเขา ลักษณะดินบริเวณนี้ บางชนิดเป็นดินลึก บางชนิดเป็นดินตื้น มีการระบายน้ำดี ส่วนใหญ่มีความลาดเอียงมากกว่า 35 เปอร์เซ็นต์ ไม่เหมาะในการเกษตรบริเวณนี้