ดินที่มีปัญหา "Problem soil" โดยทั่วๆ ไป มักเกี่ยวข้องกับการใช้ประโยชน์ที่ดินในทางการเกษตร โดยปกติจะไม่สามารถกำหนดลักษณะของดินที่เป็นปัญหาได้แน่ชัด เนื่องจากปัญหาแต่ละชนิดของดินจะขึ้นอยู่กับการนำไปใช้ประโยชน์ เช่น ปลูกป่า ทำทุ่งหญ้าเลี้ยงสัตว์ หรือปลูกพืชเศรษฐกิจยิ่งไปกว่านั้น แม้แต่ดินชนิดเดียวกัน แต่ปลูกพืชต่างชนิดกัน ลักษณะปัญหาของดินก็ยังแตกต่างกันการพิจารณาว่าดินบริเวณดังกล่าวมีปัญหาต่อการเกษตรหรือไม่นั้น สามารถดูได้จากลักษณะและสมบัติของดินที่มีผลต่อการใช้ประโยชน์ทางการเกษตร ที่ถ้าดินมีลักษณะและสมบัติที่ไม่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตและการให้ผลผลิตของพืชที่ปลูก ทั้งสมบัติทางกายภาพและเคมีก็จัดเป็นดินปัญหาทั้งสิ้น แต่ทว่าทั้งนี้อาจมีความรุนแรงของปัญหามากหรือน้อยแตกต่างกัน ดินที่มีลักษณะดังกล่าวได้แก่

          1. ดินทราย (Sandy soils) หมายถึง ดินมีเนื้อหยาบมาก มีเนื้อดินละเอียดน้อยและช่องว่างใน

ดินขนาดใหญ่ ทำให้ดินมีความสามารถในการดูดซับน้ำและธาตุอาหารได้ต่ำ เกิดการสูญเสียน้ำและธาตุอาหารออกไปจากดินได้ง่าย มีการยึดเกาะของเม็ดดินมีน้อย ทำให้เกิดการชะล้างพังทลายสูญเสียหน้าดินและเกิดเป็นร่องกว้างลึก มีความอุดมสมบูรณ์ต่ำและขาดแคลนน้ำ

การปรับปรุงแก้ไขปัญหาดินทราย

                    1.1 เพิ่มอินทรียวัตถุให้กับดิน ใส่ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก

                    1.2 ปลูกพืชตระกูลถั่วคลุมดินแล้วสับกลบ

                    1.3 ปลูกพืชแล้วคลุมดินด้วยพลาสติก ฟางข้าว ใบหญ้าแฝก เพื่อรักษาความชื้นในดิน

                    1.4 ให้น้ำอย่างมีประสิทธิภาพ เช่น ให้น้ำแบบหยด การใช้ตุ่มดินเผา ขวดพลาสติกเจาะรูฝังไว้

ในดินใกล้ต้นพืชที่ปลูก หรือแกลลอนใส่น้ำแล้วเจาะรูให้น้ำซึมผ่านตลอดเวลา

                    1.5 เลือกปลูกพืชทนแล้ง เช่น มันสำปะหลัง หญ้าเลี้ยงสัตว์

          2. ดินตื้น (Shallow soils) หมายถึง ดินที่มีชั้นขัดขวางและเป็นอุปสรรคต่อการชอนไชของราก

พืชเพื่อลงไปหาธาตุอาหารและน้ำในระดับที่ตื้นกว่า 50 เซนติเมตร จากผิวดิน ถ้าพบกระจัดกระจายที่ผิวดินมาก

จะเป็นอุปสรรคต่อการไถพรวน

การปรับปรุงแก้ไขปัญหาดินตื้น

                    2.1 ขุดหลุมปลูกให้กว้างกว่าดินธรรมดา

                    2.2 ปลูกพืชตระกูลถั่วคลุมดินแล้วสับกลบ

                    2.3 ปลูกพืชแล้วคลุมดินด้วย ฟางข้าว ใบหญ้าแฝก เพื่อรักษาความชื้นในดิน

                    2.4 ให้น้ำอย่างมีประสิทธิภาพ เช่นให้น้ำแบบหยด การใช้ตุ่มดินเผา ขวดพลาสติกเจาะรูฝังไว้

ในดินใกล้ต้นพืชที่ปลูก หรือแกลลอนใส่น้ำแล้วเจาะรูให้น้ำซึมผ่านตลอดเวลาเช่นเดียวกับดินทราย

                    2.5 เลือกปลูกพืชระบบรากตื้น และพืชทนแล้ง เช่น ปลูกหญ้าเลี้ยงสัตว์ และปลูกพืชหลากหลายชนิดผสมผสาน

            3. ดินเปรี้ยวจัด (Acid sulfate soils) หมายถึง ดินมีปฏิกิริยาดินเป็นกรดรุนแรงอันเนื่องมาจากสารประกอบกำมะถัน ซึ่งจะทำให้เกิดมีสารที่เป็นพิษต่อพืชละลายออกมามาก ซึ่งธาตุอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อพืชจะถูกตรึงไว้จนพืชไม่สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้ พืชไม่เจริญเติบโตและตายในที่สุด

การปรับปรุงแก้ไขปัญหาดินเปรี้ยวจัด

                    3.1 ใช้น้ำล้างดิน

                    3.2 ใส่วัสดุปูนปรับปรุงแก้ไขความเป็นกรดของดิน

                    3.3 เพิ่มอินทรียวัตถุให้กับดิน ใส่ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก ปลูกพืชตระกูลถั่วคลุมดินแล้วสับกลบ

                    3.4 ปลูกพืชที่ทนกรดได้ดี เช่น สับปะรด ส้ม กล้วย

          4. ดินเค็ม (Salt affected soils) หมายถึง ดินที่มีเกลือปะปนอยู่ในดินมาก เมื่อดินขาดน้ำจะทำให้พืชสูญเสียน้ำเหี่ยวเฉาอย่างรวดเร็วและตายในที่สุด การปรับปรุงแก้ไขปัญหาดินเค็ม

                    4.1 ใช้น้ำล้างเกลือหรือความเค็มออกจากดิน

                    4.2 ใช้สารปรับปรุงดิน ได้แก่ ยิบซัม หรือแกลบสด

                    4.3 เพิ่มอินทรียวัตถุให้กับดิน ใส่ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก ปลูกพืชตระกูลถั่วคลุมดินแล้วสับกลบ

                    4.4 ปลูกพืชแล้วคลุมดินด้วยพลาสติก ฟางข้าว ใบหญ้าแฝก เพื่อรักษาความชื้นในดิน

                    4.5 เลือกปลูกพืชทนเค็ม เช่น กระถินณรงค์ ยูคาลิปตัส

          5. ดินอินทรีย์ (Organic soils) หมายถึง ดินที่มีชิ้นส่วนของพืชสะสมเป็นชั้นหนาในสภาพน้ำขัง

เมื่อนำมาใช้ประโยชน์โดยการระบายน้ำออกไป ชิ้นส่วนพืชจะแห้งและยุบตัวมาก ทำให้พืชที่ปลูกล้มง่ายและดิน

เป็นกรดรุนแรงมาก ซึ่งในฤดูแล้งจะติดไฟง่ายและครุกรุ่นในชั้นล่างพร้อมที่จะลุกเป็นไฟไหม้ได้ตลอดเวลา

การปรับปรุงแก้ไขปัญหาดินอินทรีย์

                    5.1 ใส่วัสดุปูนปรับปรุงแก้ไขความเป็นกรดของดิน

                    5.2 ปลูกพืชที่ทนกรดได้ดี เช่น ปาล์มน้ำมัน หมากแดง หรือใส่ปูน (โดโลไมท์) ปรับปรุงดิน ถ้า

ดินเป็นกรดจัดมาก

          6. ดินในพื้นที่ลาดชันเชิงซ้อน (Slope complex) หมายถึง พื้นที่ที่มีความลาดชันสูงมากกว่า 35 เปอร์เซ็นต์
ทำให้พื้นที่เกษตรกรรมเกิดการสูญเสียหน้าดินได้ง่ายและรุนแรง ขาดแคลนน้ำและเสี่ยงต่อการถล่มของดิน

การปรับปรุงแก้ไขปัญหาดินในพื้นที่ลาดชันเชิงซ้อน

                    6.1 จัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ โดยใช้มาตรการทางพืชและวิธีกล ยกตัวอย่างเช่น ทำแนวคัน

ดินเป็นขั้นบันได ทำการไถพรวนปลูกพืชตามแนวระดับ ปลูกหญ้าแฝกขวางแนวตามขั้นบันไดดิน

                    6.2 ปลูกพืชตระกูลถั่วคลุมดินเพื่อป้องกันการชะล้างหน้าดินและเพิ่มอินทรียวัตถุให้กับดิน

       จากการนำฐานข้อมูลกลุ่มชุดดินร่วมกับเทคโนโลยีสารสนเทศภูมิศาสตร์(GIS)ทำการประมวลผลข้อมูลจำแนกทรัพยากรดินของ
จังหวัดจันทบุรี ตามแต่ที่ลักษณะและสมบัติประจำกลุ่มชุดดิน พบว่าทรัพยากรดินในจังหวัดจันทบุรีมีการแพร่กระจาย  จากแผนที่แสดง ให้เห็นว่าจังหวัดจันทบุรีมีเนื้อที่ทรัพยากรดินที่มีปัญหาต่อการเกษตร 2,334,658 ไร่ เนื้อที่ทรัพยากรดินอื่นๆ และพื้นที่เบ็ดเตล็ด 1,626,592 ไร่

      เมื่อใช้กระบวนการด้านสารสนเทศภูมิศาสตร์ (GIS) นำฐานข้อมูลทรัพยากรดินในพื้นที่จังหวัดจันทบุรีมาซ้อนทับด้วย
ฐานข้อมูลขอบเขตการปกครอง เราก็จะสามารถคำนวณเนื้อที่การแพร่กระจายทรัพยากรดินของจังหวัดจันทบุรีเป็นรายตำบลได้

         ดินเปรี้ยวจัด

                    ดินเปรี้ยวจัดที่พบชั้นดินกรดกำมะถันในระดับตื้น 37,030  ไร่

          ดินเค็ม
ดินเค็มชายทะเล 133,489

          ดินทราย
ดินทรายในพื้นที่ลุ่ม 2,197
ดินทรายในพื้นที่ดอนที่ไม่มีชั้นดานอินทรีย์ 11,596
ดินทรายที่มีชั้นดานอินทรีย์ 15,558
ดินตื้น
ดินตื้นในพื้นที่ลุ่มถึงลูกรังหรือก้อนกรวด 18,839
ดินตื้นในพื้นที่ดอนถึงชั้นลูกรังก้อนกรวดหรือเศษหิน 546,058

                   ดินตื้นในพื้นที่ดอนถึงชั้นมาร์ล 22,554

                   ดินตื้นในพื้นที่ดอนถึงชั้นหินพื้น 635,758

          พื้นที่ลาดชันเชิงซ้อน

                    พื้นที่ลาดชันเชิงซ้อน 911,579

          ทรัพยากรดินอื่นๆ

                    ดินที่มีปฏิกิริยาเป็นกรดพบในที่ลุ่ม 235,842

                    ดินที่มีปฏิกิริยาเป็นกรดพบในที่ดอน 1,076,994

                    ดินที่มีปฏิกิริยาเป็นด่างพบในที่ลุ่ม 147,490